Ο σύζυγός μου και εγώ δεν κάναμε παιδιά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όταν τελικά γεννήθηκε η κόρη μας, ήμασταν πανευτυχείς. Της δώσαμε τα πάντα. Γνωρίζαμε ότι δεν ήμασταν πια νέοι, δεν μπορούσαμε να ξέρουμε πόσο καιρό θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε την κόρη μας, οπότε αποφασίσαμε να φροντίσουμε για το μέλλον της. Βάλαμε στην άκρη κάθε δεκάρα.
Η κόρη μας σπούδασε σε ένα από τα πιο διάσημα πανεπιστήμια και έγινε πτυχιούχος δικηγόρος, αλλά δεν εργάστηκε ούτε μια μέρα στο επάγγελμά της. Δεν δούλεψε ούτε μια μέρα. Δεν έβλεπε καμία ανάγκη να το κάνει.
Όταν το παιδί μας παντρευόταν, ο σύζυγός μου και εγώ της κάναμε έναν πολυτελή γάμο, επειδή η κόρη μου ήθελε τα πάντα να είναι υψηλού επιπέδου.
Τα πεθερικά μου δεν είχαν πολλά χρήματα, οπότε φροντίσαμε για τα πάντα μόνοι μας, ώστε να μην λείψει τίποτα στους νέους. Τους αγοράσαμε ένα διαμέρισμα τριών δωματίων σε ένα νέο κτίριο και σε μια ωραία γειτονιά. Κάναμε οικονομίες για πολλά χρόνια, αλλά δεν μετανιώσαμε για τα χρήματα.
Αλλά τα παιδιά έπρεπε να ζουν σε γυμνούς τοίχους; Και πάλι, έπρεπε να επενδύσουμε πολλά στην ανακαίνιση και τα έπιπλα. Δεν παραπονιόμαστε για τα πεθερικά της κόρης μας. Δεν μπορούσαν να δώσουν χρήματα, αλλά έκαναν οι ίδιοι μεγάλο μέρος της δουλειάς. Ο πεθερός μου έχει χρυσά χέρια. Έβαλε μόνος του τα πλακάκια στο μπάνιο, ταπετσάρισε τα δωμάτια και τοποθέτησε τα πάνελ. Και τα παιδιά απλά περίμεναν μέχρι να είναι όλα έτοιμα.
Ο γαμπρός εργαζόταν ως οδηγός σε μια οικονομική δουλειά. Έβγαζε λίγο πάνω από τον κατώτατο μισθό. Δεν μπορούσε να υπολογίζει σε τίποτε άλλο, επειδή εγκατέλειψε το πανεπιστήμιο μετά το δεύτερο έτος και τώρα, αν ήθελε να σπουδάσει, θα έπρεπε να πληρώσει για τις σπουδές του ερήμην του, και ούτε ο ίδιος ούτε οι γονείς του είχαν χρήματα. Προσφερθήκαμε να τον βοηθήσουμε πολλές φορές, αλλά πάντα αρνιόταν και αυτό ήταν το τέλος της ιστορίας. Και όχι επειδή δεν ήθελε να πάρει χρήματα από εμάς, αλλά επειδή απλώς ήταν πολύ τεμπέλης.
Η κόρη μου δεν σχεδίαζε από την αρχή να πάει στη δουλειά. Όταν παντρεύτηκε, περίμενε ήδη το πρώτο της παιδί. Μόλις ο εγγονός μας έγινε δύο ετών, η κόρη έμεινε ξανά έγκυος. Τα παιδιά μεγάλωσαν, άρχισαν να πηγαίνουν στο νηπιαγωγείο, αλλά ήταν συχνά άρρωστα. Και πάλι, έπρεπε να ξεχάσουμε τη δουλειά. Πέρυσι, ο μεγαλύτερος εγγονός πήγε στην πρώτη δημοτικού. Τώρα η κόρη μας ασχολήθηκε με το σχολείο, είναι πρόεδρος του συμβουλίου γονέων. Πότε θα έπρεπε να εργαστεί;
Η στήριξη μιας τετραμελούς οικογένειας με έναν κατώτατο μισθό είναι απλώς μη ρεαλιστική. Βοηθούσαμε τα παιδιά οικονομικά όλη την ώρα. Λυπηθήκαμε την κόρη μας και τα εγγόνια μας. Δεν θέλαμε να αισθάνονται κατώτερα από τους άλλους. Τα ντύναμε, τους αγοράζαμε παπούτσια, φαγητό, πληρώναμε τους λογαριασμούς τους. Προμηθεύσαμε το παιδί της πρώτης τάξης με ένα ολόκληρο σχολικό σετ.
Τα εγγόνια ήταν συχνά άρρωστα, οπότε τους έκανε καλό να περνούν το καλοκαίρι στη θάλασσα. Την πρώτη φορά η κόρη μας μας ενημέρωσε ντροπαλά, την επόμενη χρονιά το ζήτησε ευθέως και τώρα το αποδέχεται ως κάτι φυσιολογικό. Περιμένει από εμάς να δίνουμε χρήματα οι ίδιοι. Αλλά οι απαιτήσεις της γίνονται όλο και μεγαλύτερες κάθε χρόνο. Τώρα πηγαίνει διακοπές πρώτα με τα παιδιά και μετά μόνη της, χωρίς τα αγόρια, γιατί κουράζεται από το προηγούμενο ταξίδι μαζί τους. Αλλά ποτέ δεν σκέφτηκε το γεγονός ότι ο πατέρας και η μητέρα της δεν πήγαιναν ποτέ πουθενά μόνοι τους. Έχει συνηθίσει τα πάντα να είναι μόνο γι’ αυτήν.
Ο γαμπρός, όπως και προηγουμένως, δεν πρόκειται να καταβάλει ιδιαίτερη προσπάθεια. Του βρήκαμε μια δουλειά, στη συνέχεια κανονίσαμε να περάσει από συνέντευξη για μια άλλη, αλλά δεν θέλει καν να ακούσει για οποιαδήποτε αλλαγή. Ειδικά επειδή η δουλειά θα είναι δύσκολη και η ευθύνη μεγάλη. Και πιστεύει ότι κερδίζει αρκετά για τις μέτριες ανάγκες του. Άλλωστε, είναι η κόρη μας, που δεν εργάζεται πουθενά, που μας κάθεται στο σβέρκο. Θα πρέπει να κατευθύνουμε όλες τις δυσαρέσκειές μας σε αυτήν. Όσο για τα εγγόνια, δεν τους ζηλεύουμε τα χρήματα, έτσι δεν είναι; Δεν θα γίνουμε φτωχότεροι από αυτό. Ήταν παράξενο να ακούω κάτι τέτοιο από τον γαμπρό μου. Γιατί με ποιο δικαίωμα μετράει τα χρήματά μας;
Ο σύζυγός μου και εγώ είχαμε προσπαθήσει τόσο σκληρά για τόσα πολλά χρόνια, εγκαταλείποντας σχεδόν τα πάντα. Ελπίζαμε ότι σε λίγο καιρό τα παιδιά θα στέκονταν στα πόδια τους και θα ήταν πιο εύκολο για εμάς. Έχουν περάσει μερικά χρόνια από τότε που μπορέσαμε και οι δύο να βγούμε στη σύνταξη, αλλά εξακολουθούμε να δουλεύουμε. Απλώς η υγεία δεν είναι πλέον η ίδια. Δεν έχουμε τόση δύναμη. Δεν ξέρουμε πια τι να κάνουμε στη συνέχεια.
Η μοναδική πολυαναμενόμενη κόρη μας, ζήσαμε μόνο γι’ αυτήν, αλλά δεν το εκτιμά καθόλου. Έχει συνηθίσει να της δίνουμε το τελευταίο πουκάμισο.
Πρόσφατα, ήρθαν με τον γαμπρό τους και ζήτησαν χρήματα για ένα καινούργιο αυτοκίνητο. Αρνηθήκαμε, παρόλο που έχουμε το ποσό που χρειάζονται, αλλά δεν μπορεί να συνεχιστεί έτσι. Η κόρη αναστατώθηκε και είπε: “Δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό: “Λοιπόν, καθίστε μαζί με τα χρήματά σας. Ζηλεύετε μερικές χιλιάδες για το μοναχοπαίδι σας”. Και αυτό το λέει ένα άτομο που δεν έχει κερδίσει ποτέ στη ζωή της ούτε μια δεκάρα.
Ο σύζυγός μου και εγώ αποφασίσαμε επιτέλους – φτάνει πια, δεν θα μας εκμεταλλεύονται άλλο. Τα εγγόνια θαυμάζουν τους γονείς τους και αρχίζουν επίσης να συνηθίζουν στην ιδέα ότι τα παίρνουν όλα έτσι απλά, χωρίς την παραμικρή προσπάθεια.
Αποδεικνύεται ότι μάλλον φταίμε εμείς που κακομάθαμε τόσο πολύ την κόρη μας, θα μπορούσαμε να πούμε ότι την έχουμε σακατέψει. Επειδή είναι πλέον εντελώς ακατάλληλη για τη ζωή. Τι θα συμβεί όταν φύγουμε; Πρέπει να διορθώσουμε τα λάθη μας πριν να είναι πολύ αργά.
